Fernando Pessoa
Ο Φερνάντο Πεσσόα (Fernando António Nogueira de Seabra Pessôa) ήταν Πορτογάλος ποιητής και συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Λισαβώνα το 1888.
Αν ερχόταν τώρα ένας άνθρωπος και σου χάριζε κάποιο βιβλίο του Φερνάντο Πεσσόα, το πιθανότερο σενάριο για την σχέση σου με τον ποιητή λέει πως μάλλον θα τον περνούσες για πολύ περίεργο τύπο. Αυτό ακριβώς είναι ο Πεσσόα. Ένας πολύ περίεργος τύπος που αν μελετήσεις τα γραπτά του χωρίς να εντρυφήσεις και στην ίδια του την προσωπικότητα, ίσως να μην καταλάβεις αυτά που πραγματικά έχει να σου δώσει. Αν όμως μάθεις για εκείνον, τότε τα λόγια του αποκτούν πολύ διαφορετική σημασία.
Ο ίδιος είχε ψύχωση με αυτό που εμείς αποκαλούμε “εαυτό”. Σε τόσο μεγάλο βαθμό που είχε δημιουργήσει 81 καινούργιους εαυτούς. Οι “ετερώνυμοί” του δεν είχαν φτιαχτεί από εκείνον ως διαφορετικές εκδοχές του εαυτού του, αλλά στην ψυχοσύνθεση του Πορτογάλου ποιητή είχαν υπόσταση, επάγγελμα και διαφορετικές συνήθειες ο καθένας. Φυσικά όλοι αυτοί είχαν και εντελώς διαφορετικό λογοτεχνικό ύφος μεταξύ τους, γεγονός που καταδεικνύει με τον πιο “ηχηρό” τρόπο το τεράστιο ταλέντο του ποιητή.
Μερικές μέρες μετά το τέλος της ζωής του, μαζί με τα προσωπικά του αντικείμενα, στο σπίτι του βρέθηκε ένα μπαούλο με 25.426 χειρόγραφα κείμενά του. Ο μοναχικός τύπος που δεν είχε ιδιαίτερες σχέσεις με κανέναν, έγραφε και έγραφε πολύ. Οι μελετητές του έργου του θα καταλάβουν πως έγραφε και πολύ καλά, …
Τα βιογραφικά του στοιχεία που έχουν γίνει γνωστά είναι πάρα πολύ λίγα καθώς ο ίδιος ήταν απομονωμένος, μοναχικός, είχε προβλήματα με το αλκοόλ και οι πολιτικές του πεποιθήσεις δεν ήταν και οι πλέον διαδομένες στην Πορτογαλία.
Αυτοβιογραφικό κείμενο
(Αποσπάσματα κειμένου του Νίκου Μπόβολου)
Aυτοβιογραφικό κείμενο.
Αν σαν πεθάνω, θελήσουν να γράψουν τη βιογραφία μου,
Τίποτα πιο απλό.
Έχει μόνο δυο ημερομηνίες –της γέννησης και του θανάτου μου.
Ανάμεσα στη μια και την άλλη όλες οι μέρες είναι δικές μου.
Είμαι εύκολος στον ορισμό μου.
Έζησα σαν καταραμένος.
Αγάπησα τα πράγματα χωρίς καμία συναισθηματικότητα.
Ποτέ δεν είχα επιθυμία που δεν μπόρεσα να πραγματοποιήσω, γιατί δεν τυφλώθηκα ποτέ.
Ακόμη και το ακούω ήταν πάντα για μένα συνοδευτικό του βλέπω.
Κατάλαβα ότι τα πράγματα είναι πραγματικά και διαφορετικά όλα μεταξύ τους.
Το κατάλαβα με τα μάτια, ποτέ με τη σκέψη.
Αν το καταλάβαινα με τη σκέψη θα ήταν σαν να τα ’βρισκα όλα ίδια.
Μια μέρα με τύλιξε ο ύπνος σαν οποιοδήποτε παιδί.
Έκλεισα τα μάτια και κοιμήθηκα.
Πέραν αυτού, είμαι ο μοναδικός ποιητής της Φύσης.
Fernando Pessôa, Ασύνδετα Ποιήματα
Ποίημα
Fernando Pessoa: Η μόνη αθωότητα
Ο Φύλακας του πρόβατου ΙΙ
Η ματιά μου είναι καθαρή σαν ενός ηλιοτρόπιου.
Είναι συνήθεια μου να περπατάω τους δρόμους
Κοιτάζοντας δεξιά και αριστερά
Και μερικές φορές κοιτάζοντας πίσω μου,
Και ότι βλέπω κάθε στιγμή
Είναι ότι δεν είδα πριν,
Και είμαι πολύ καλός στο να παρατηρώ πράγματα.
Είμαι ικανός να νιώθω τον ίδιο θαυμασμό
Που θα ένιωθε ένα νεογέννητο παιδί
Αν παρατηρούσε ότι είχε πραγματικά και αληθινά γεννηθεί.
Νιώθω κάθε στιγμή ότι έχω μόλις γεννηθεί
Σ’ έναν εντελώς καινούργιο κόσμο…
Πιστεύω στον κόσμο όπως σε μία μαργαρίτα,
Επειδή τον βλέπω. Αλλά δεν τον σκέφτομαι,
Επειδή το να σκέφτεσαι είναι το να μην κατανοείς.
Ο κόσμος δεν φτιάχτηκε για εμάς για να τον σκεφτόμαστε
(Το να σκέφτεσαι είναι να έχεις μάτια που δεν βλέπουν καλά)
Αλλά να τον βλέπεις και να είσαι σε συμφωνία.
Δεν έχω καμία φιλοσοφία, έχω αισθήσεις…
Αν μιλώ για τη Φύση δεν είναι επειδή γνωρίζω τι είναι
Αλλά επειδή την αγαπώ, και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο
Επειδή αυτοί που αγαπούν δεν γνωρίζουν τι αγαπούν
Ή γιατί αγαπούν, ή τι είναι η αγάπη.
Η αγάπη είναι αιώνια αθωότητα,
Και η μόνη αθωότητα είναι να μην σκέφτεσαι…
